CHHUNGKAW MISSION STATEMENT NEIH RAWH

“Chhungkaw Mission Statement chu chhungkuaa mimal tinten, inlungrual taka, eng ang chhungkua nge an nih a, eng nge an tih duh a, eng ang nge an nih duh tak tak bakah, an chhungkaw nun kaihhruai tura innghahna thu bul atana an thlante, an puan chhuahna hi a ni.” - Stephen Covey, The Seven Habits of Highly Effective Families

Mizoram Public Service Commission (MPSC) in Combined Civil Service Examination result tun hnaia a tihchhuahah MCS, MPS etc. officer thar duhawm tak tak kan nei thar leh a. Lunglei aṭanga tlingte, rank 4 Lalhlimpuii Pachuau leh rank 5 Marilyn Lalruatkimi te hi, an sawi dan chuan, Aizawla in pakhat luah dun a, MCS exam tura inbuatsaih tlang an ni. Rank 10 C. John Lalmuansanga leh rank 11 Esther Lalremruati te hi Pu C. Thanmawia, Venghnuai, Aizawl fate an ni a; unau, nu leh pa enkawlna thuhmun dawng an ni. Chhungkhat na na na chu an rank pawh a indawt ve ve a ni tih kan hmu thei awm e. Hei hi study material leh inbuatsaihna inan vang pawh a ni mai thei bawk. An hlawhtlinna chanchin hrang hrang aṭanga thil inang ka lo hmuh chhuah chu, hetiang ni thei tura an chhungkaw ṭan rualna leh an tum (mission)-a an chianna hi a ni.

KAN CHHUNGKAW TAN MISSION STATEMENT KAN NEI EM?

Nupa pawh hi kan innei rei tulh tulh a, kan hmel leh rilru put hmangte pawh a inang chho tulh tulh, an ti ṭhin a. Thil chiang tak mai chu, kan chawr chhuahna chhungkua hian kan hma lam hun a hril nasa hle tih hi a ni. Chhungkua hi heti khawpa pawimawh a nih si chuan, “Kan chhungkua hian eng ang chhungkua nge kan nih tih leh eng ang nge nih kan tum puan chhuahna - Mission Statement kan nei em le?” tih hi kan inzawh a ngai a ni.

Mizoramah hian pawl hrang hrang a tam hle a, chutiang pawlah chuan committee member-te niin kan pawl din chhan tihlawhtling turin kal phung kan duang ṭhin a ni. Pawl, kan tel lo pawha kal thei reng tan, uluk takin ruahhmanna kan siam a, a tihlawhtling tura nasa taka hma kan lak lai hian, kan tel lova awm thei lo, kan chhungkua tan hian ngaihtuahna kan seng ve ṭhin em le? A chhe berah lo boral ta ila, kan telna pawlah chuan kan aiawhtu tur an thlang/ruat leh mai dawn a. Mahse, kan chhungkuaah erawh chuan, kan aiawhtu tur an awm thei tawh lo. Kan chhungkaw tan hian kum khat mai ni lo, kan awm loh hnu pawha kan chhungkua kaihruaitu tur - Mission Statement mumal tak kan neih a ngai a ni.

CHHUNGKAW MISSION STATEMENT CHU ENG NGE?

Chhungkaw nghet tak kan nih dawn chuan chhungkuain innghahna nghet tak kan neih a ngai a, chu’ng kan innghahnate chu ziakin kan puang chhuak thei a ni. In sak dawnin architect design mawi tak kan nei hmasa ṭhin angin, chhungkua kan din dawnin kan innghahna tur kan design a ngai a ni.

Chhungkaw Mission Statement chu chhungkuain kan nihna leh kan nih duh dan kan puan chhuahna hi a ni. Chhungkuaa mimal tinten, inlungrual taka, eng ang chhungkua nge kan nih a, eng nge kan tih duh a, eng ang nge kan nih duh tak tak bakah, kan chhungkaw nun kaihruai tura innghahna thu bul atana kan thlante, ziaka kan puan chhuahna a ni. A ṭha zawnga danglamna a lo thlen theihna tura chhungkuain kan ngaih hlut zawng, duh dan leh nih tum, kan zawm ṭheuh tur, ziaka kan dah a ni.

HLAWHTLINNA THURUK A NI

Company leh pawl lian, mumal taka dinte chuan an din chhan leh an tum puan chhuahna - Mission Statement mumal tak an nei ṭhin a. Hei hi an ngai pawimawh em em a, an hlawhtlinna pawh nasa takin an mission statement-ah a innghat a ni. Chutiang bawkin, chhungkua anga kan hlawhtlinna pawh kan mission statement-ah a innghat thui hle a ni.

Chhungkaw mission statement hian mimal tinte duhthlanna leh ngaihhlut zawng nasa takin a hruai a, nitin nun a khalh kal a. Hun leh tha, sum leh pai senna atan kaihruaitu ṭha tak a ni a; rinna, beiseina leh inlaichinna thlengin, a ṭha zawngin, a nghawng a ni. Kan duh dan leh nih tum dan te puan chhuah a nih tawh avangin, chumi tihlawhtling tura pawimawh, dawhtheihna leh inzah tawnna a siam a, inhmangaihna tipungin inpawhna ṭha zawk a siam thei a ni. Eng ang chhungkua nge kan nih zel dawn tih leh eng ang mi nge kan fate an puitlin hunah an nih dawn tih hei hian thui tak a hril a ni.

CHHUNGKAW MISSION STATEMENT ENTIRNA ṬHENKHAT

Chhungkaw mission statement siam dan kan hriat theih nan entirna ṭhenkhat lo tar lang ila.

1. Pathian hmangaih a, dah pawimawh bertu chhungkua; inhmangaih tawn a, midangte chunga ngilnei leh ṭanpui ṭhin chhungkua kan ni.

2. Mahni intodelh leh taima, midangte ṭanpui a, rinawm leh dik taka, engkim a ṭha thei ang bera ti ṭhin chhungkua kan ni.

3. Sum leh paia inrenchem thiam leh pawisa hmang daih zai thiam chhungkua kan ni

4. Chhungkaw ngai pawimawh, in ngaihsak leh chhungkaw tana hun in pe … etc. tiin kan siam thei a ni.

Tin, kan duh leh ngaih pawimawh ang zelin, chhungkaw mission statement hi kan siam rem thei a, kan siam belh thei. Mission statement chu thui leh khun khan tak a ngai lo a, hriatthiam awl leh chiang tak ni thei se. A pawimawh ber zawk chu a taka nunpui kha a ni. Zirna, hriselna, infiamna, kohhran leh khawtlang etc. lam kan ngai pawimawh a nih pawhin, chumi hawi zawng chuan kan siam thei a ni.

Entirnan - Ka fapa (Sanga) hi a len hunah doctor super specialist a ni ang. Kan fanu (Mawii) hi a len hunah IAS a ni ang tihte pawhin kan siam thei a ni. Hetianga kan tih hian, an tet lai aṭangin an rilru kan lo hnehsakin, kan lo buatsaih lawk a, nih tum ngei tur pawhin nasa takin a pui dawn a ni. Mi tam tak chuan nih tum mumal an nei lawk lova, remchang an hmuh hunah ṭan an la thut a, inbuatsaihna atan duh ang tawk hun an nei lo va, an nih tur ang an nih theih loh phah ṭhin a ni.

NITINA HMUH LEH CHHIAR THEIHA SIAM

Aizawla Pastor Bial pakhat, Kohhran Hmeichhe inkhawma seminar nei tura NexGen min sawm ṭumin, nu pakhat hian a naupan laia a khum bula Isua thlalak leh chuta thu inziak, “‘Engtia nasain nge min hmangaih?’ tiin Isua ka zawt a. Ani chuan a ban a phar a, ‘Heti zat hian,’ a ti a, a thi ta a,” tih chuan a nun a hruai tlat thu a sawi a. Puitling a nih hnu thlengin chu milem tar chuan Pathian hmangaihna a hriat chiantir a; chuvangin, a fate mutna bulah pawh Pathian thu leh milem ṭha tak tak a tar ṭhin thu a sawi a.

Hmuh theiha thil awm hian nasa takin kan rilru a hruai theih avangin, keini pawhin kan chhungkaw mission statement chu kan zavaia kan hmuh theihna hmunah, chhiar awlsam takin, mawi taka frame siamin tar ṭhin ila. Kan tana hlawkna tur awm hauh lo, khawvel mi larte lem pawh lang sar tak takin kan tar fo va; chuvangin, kan dam chhung mai pawh ni lo, kan thih hnu thleng pawha kan chhungkua kaihruai thei tur a nih avangin, hmun lang sar taka tar a phu hle a ni. Tunlaiah chuan sticker (a hnung ban) te pawhin a siam theih tawh a, chu’ngte chu kan khum bul, fridge, darthlalang, laptop leh note bu-ah te kan tar thei a ni.

CHHUNGKAW MISSION STATEMENT HLAWHTLINNA BUL PAHNIH

Kan chhungkaw mission statement chu a lo hlawhtlin theih nan thil pawimawh tak tak pahnih han tar lang ila:

1. Pathian rin chhana siam: Kan chhungkaw tan mission statement kan siam dawn a nih chuan, a hmasa berin Pathian hnenah inhlan ila. Pathian rawn chungin, Amah rin chhana ṭha tak kan siam theih nan finna dil hmasa ila. A tihlawhtling tur pawhin Amahah chauh rinna kan nghah tlat a ngai a ni. Kan thu puan chhuah len zawngin eng chen nge Pathian kan rin ngam a tilang thei hle dawn a. Sap ṭawngin, “Big mission, big God and big faith,” an lo ti ṭhin. Missionary ropui tak, William Carey a thusawi lar tak, “Pathian hnen aṭangin thil ropui tak beisei la, Ama tan thil ropui tak tih tum ang che,” tih rilru pu chunga chhungkaw thu puan chhuah kan siam chuan a hlawhtling ngei ang.

2. Pathian chawimawina atana siam: Kan mission statement chu Pathian chawimawina atan kan siam lo a nih chuan a hlawhtling fumfe thei lo ang. Mi ropui leh hausa te pawh hi, Pathian hre lo chu an daih rei lo a, an zinga awm a hrehawm ṭhin. Engkim hi ama siam a ni a, ama tan leh a ropui nana siam a ni a. Amah chawimawi nan bawka a siam a ni. He khawvelah hian, Pathianin, Amah chawimawitu tur, chawimawi tur a zawng a ni. Kan chhungkaw mission statement hi Pathian chawimawina turin kan siam a nih phawt chuan, tihhlawhtlin a ni ngei ang.

Chhungkaw chungchang thu sawi a, lehkhabute ziak ṭhin, Stephen R. Covey chuan, a lehkhabu ziak lar tak pakhat, ‘The Seven Habits of Highly Effective Families’ tihah chuan, “I fate hnena i pek theih hlu ber chu, chhungkaw thu puan chhuah hmanga an nun siam puitlin a, chu chu midangte hnena ro chun tir ve zel hi a ni,” tiin a ziak a. Kan tu leh fate hnena in ropui leh sum tam tak hnutchhiah ai chuan, hetiang thawk chhuak thei tura chhungkaw nihna leh nih tum puan chhuahna nghet tak hnutchhiah hi, an thlah lo la awm zel turte tan pawh, a hluin a daih rei zawk ngei ang.

- JC Lalnunsanga