Sorkar sum tihchingpen vangin Court-in officer pahnih a hrem

Special Judge (Prevention of Corruption Act) chuan Rs 1,73,48,365 (nuai 173.48) eirûk vangin Excise & Narcotics superintendent Rongura, Luangmual, Aizawl chu kum 5 chhung táng tur leh cheng nuai 180 chawi turin a hrem a; a thurualpui Serchhip Treasury Office-a assistant account officer Suakngura, Serchhip P&E Veng chu kum 4 táng tur leh Rs 3,00,000 chawi turin a ti bawk.

Rongura s/o Darkhuaia (L), Luangmual, Aizawl leh Suakngura s/o Sangliana, Serchhip P&E Veng te eirûk thubuaiah hian Special Judge (PC Act) chuan March 17, 2023 khan thutlukna siamin, thiam loh a lo chantir tawh a; anmahni hremna tur chu nimin khan special judge Dr HTC Lalrinchhana chuan a puang.

Special Judge-in hremna a puan lai hian Rongura leh Suakngura te chu Court-ah an inlan a, thutlukna puan hnuah jail-ah dah luh an ni.

Mi pahnihte lakah hian PC Act Section 13(1)(d) leh IPC Section 120B, 420 leh 477A tlawhchhanin ACB-ah thubuai ziah luh a ni a, ACB case no. chu No. 5 of 2018 dt. 22.5.2018 a ni.

Rongura chu IPC 420B te, IPC 477A leh PC Act Section 13(2) hnuaiahte kum 5 zel táng tur leh Rs 60,00,000 ṭheuh cháwi tura tih niin, pawisa a chawi loh chuan kum 30 zel tàn belh tura tih a ni a; dan chi thuma a tàn hun tur belh khawm chu kum 15 niin, pawisa a chawi tur belh khawm chu Rs 1,80,00,000 (nuai 180) a tling.

Court chuan, Rongura chu kum upa lam, sorkar hna aṭanga chàwl tawh leh a thil sual tih ang ti nawn tawh lo tura ngaih a nih avangin a tàn hun tur chu hun khata tlâk (concurrent) turin a ti a, kum 5 thleng táng turin a hrem. Pawisa chawi tur leh pawisa chawi loh vanga tàn belh tur erawh chu a hranpa zel (consecutive)-a kaltir niin, Rs 1,80,00,000 chawi tur leh pawisa a chawi loh chuan kum 90 dang tàn belh tura tih a ni.

Suakngura chu IPC 420B te, IPC 477A leh PC Act Section 13(2) hnuaiahte kum 4 thleng zel táng tur leh Rs 1,00,000 ṭheuh cháwi tura tih a ni a, pawisa a chawi loh chuan thla 6 zel tàn belh tura tih a ni. Dan chi thuma a tàn hun tur belh khawm chu kum 12 a ni a, pawisa a chawi tur belh khawm chu Rs 3,00,000 a ni.

Court chuan, Suakngura chu kum upa lam leh a thil sual tih ang ti nawn tawh lo tura ngaih a nih avangin a tàn hun tur chu hun khata tlâk turin a ti a, kum 4 thleng táng turin a hrem. Pawisa chawi tur leh pawisa chawi loh vanga tàn belh tur erawh chu consecutive-a kaltir niin, Rs 3,00,000 chawi tur leh pawisa a chawi loh chuan thla 18 dang tàn belh tura tih a ni.

Special Judge chuan Court-in thubuai a lâk thutak chhan tarlangin, "Pawisa eirûk zat hi felfai taka finfiah a nih avang leh a tam tham em avangin PC Act, 1988 hnuaia Section 16-in a tarlan ang tinzâwnin pawisa chawi tur tam lam hi pawisa eirûk mil hisâpa chhût a ni," a ti. Treasury pisaa thawkte thamna lâk chu thil pawi a nih thu te, chutiang a nih chuan sum pek chhuah tur tihkhawtlaisak emaw hmangtein Treasury pisaa thawkte'n thamna an phût fo theih dawn thu leh, thubuaia hremna chu thu-hnu dáwna ngaihtuah ngai a nih thute a tarlang bawk.

Tarlan tawh angin, Comptroller & Auditor General (CAG) report-ah Serchhipa Excise office-ah sum hman dik loh chungchang tarlan a nih avangin Anti Corruption Bureau (ACB)-ah FIR thehluh a ni. ACB chuan chhui zuiin, CAG report-a eirûkna awm tarlan aia tam eirûkna an hmu chhuak a, sum eirûk an hmuh chhuah zat chu Rs 1,81,58,871 (nuai 181.58) a ni.

Serchhipa Excise superintendent Rongura hian kum 2011 aṭanga 2017 thleng khan salary bill 106-ah thawktute hlawh ngai renga siam siin, grand total-ah an ziah belhtir ṭhin a, bill an siam zawng zawng chu cheng vbc. 1.81 a ni. Hei vang hian ACB chuan Rongura, Suakngura leh bill siamtu cashier Sainguri Chenkual te lakah thubuai an ziak lut ta a ni.

Special Court chuan Sainguri Chenkual chu thuhretu (witness)-ah a hmang a, bill-te chu Excise superintendent Rongura tihtir a nih thu a sawi. Sainguri Chenkual account-ah pawisa lut ve tho mah se, Rongura'n office mamawha hman tur a pek nia a sawi avangin finfiahna (evidence) a awm loah Court chuan ngaiin a chhuah zalen.

Cheng vbc. 1.81 aṭangin Serchhipa Excise office tan cheng nuai 8.56 hman a ni tih finfiah a ni a, a bâk cheng Rs 1,73,48,365 chu eirûk niin, chuvang chuan Rongura leh Suakngura te chu thiam loh chantir an ni ta a ni.

Cheng vbc. 1.73 aṭang hian Rs 41,000 chu Suakngura account-ah thun (transfer) a ni a, Special Court chuan heng sum eirûknaah hian Rongura leh Suakngura chu thawk dunah a ngai. Dik lo taka sum hmuh ni mah se, office thil atana cheng nuai 8.56 hman chu departmental inquiry anga kalpui tur chi-ah a ngai thung.

Rongura leh Suakngura te hi Special Court thu angin March 17, 2023 khan police-in manin, Central Jail-ah dah luh nghal an ni a; nimina Court-a an inlan leh hnuah jail-ah dah luh leh an ni bawk.