ASSEMBLY SPEAKER MOTOR CHUNGCHANG
Sorkarna fawng chelhtute an inthlak ang bawkin mipui lamah pawh fak leh chawimawi a inthlak ve nghal a. A bik takin party ruihchilh ho ṭawngkam hman pawh a lo danglam zel bawk a. Chutiang karah chuan a ngawi theite chu an ngawi reng tho a, an ngawih reng avang erawh chuan sawi tur nei lo an ni chuang lo tih erawh mi tam zawkin kan hai a, ṭawng ve ngam lo ang hialtea sawi an ni bawk ṭhin.
Sorkar thar kan hrawn a, an chhiat leh ṭhat chu kan la hre chho zel ang. Term khat, kum nga kan hrawn ang a, anmahni thlang tlingtute’n thlak kan duh a nih chuan kan thlak leh mai thei a; anmahni thlakna tur an awm loh erawh chuan anmahni bawk chu kan hrawn chho zel tur pawh a ni mai thei e. Tunah rih chuan an hnathawh leh thil tih hi kan thlir phawt chu a ngai a; ram mipuite tan hna an thawk tak tak dawn em tihte pawh mahni awmhmun aṭanga kan lo thlir ve zel a ṭha awm e.
Kan ram hruaitute zingah thawm nei deuh leh thawm nei na vak lote pawh an awm lo thei lo. Chutianga thawm zawi zingah chuan kan Assembly Speaker hi a tel ve ngei a rinawm a. Chutih rual chuan, tute emaw mit chu a tikham viau nge ni, department enkawl nei lo ber hian sawisel a tawk ta zauh zauh mai a, a mimal miziaah beih a nawm hmel deuh vang nge, a zuamawm hmel hrim hrim vang tih pawh hriatthiam har tak a ni. Assembly Speaker Pu Lalbiakzama hi kohhran upa a ni a, a mizia hrim hrimah ‘politician’ nihna nena inhmeh lo takin mi inthlahrung hma chi leh mi hmaa thusawi pawh cho lo tak a ni ṭhin.
Chutiang mizia chuan Assembly Speaker dinhmun a chelh takah chuan amah ngei pawh a inbuatsaih nasat a rinawm a, a inzir nasa bawkin a rinawm. Chutih mek lai chuan tute emaw chuan sawisel tur an lo hre tho mai a. Thla sarih emaw chauh he dinhmun a la chelh chhungin ram hruaitu zingah sawisel nasat ber a ni hial mai awm e. Chung sawiselna a tawn zingah chuan a lirthei kawl chungchang hi kan hriat ang angin i han sawi ve teh ang.
Speaker Pu Zamtea hian hian office a luah tirh khan Speaker hlui Pu Lalrinliana Sailo motor hman ṭhin Mahindra XUV 500, registration no. MZ-01 R-8143 chu a chhawm a, Mahindra XUV 500 hi April 1, 2019-a lei a ni. Motor upa tak ni lo mah se, a thar aṭanga thla khat pawh a liam hma April 26, 2019-ah accident tawk nghalin, ngai a awh hlei thei lo nghal a. A khat tawka siam fo a ngaih avangin a siam man belhkhawm pawh June 13, 2024 thleng khan Rs. 5,54,290 nia sawi a ni. Speaker-in office a luah tirh khan a designated car tur XUV 500 chu official-te’n motor thara thlak turin thu an rawn a, budget-ah pawh motor thar leina tur hi awm sa reng bawk a. Nimahsela, Speaker hian kan CM berin inrenchem kum Year of Consolidation a puan avangin a theih chhung chu motor fit lo deuh pawh ni se hman rih thlangin official-te rawtna chu a hnar a, XUV 500 condition ṭha lem lo chu thla thum vel a hmang zui a.
A hnuah chuan Deputy Speaker-in lirthei lian deuh zawk a mamawhna hrethiamin Speaker hian January 29, 2024 khan a kawl lai Mahindra XUV 500 leh Dy. Speaker kawl lai HONDA V-Tec, reg. no. MZ-01 K-4385 chu a inkawl thlengpui a. HONDA V-Tec hi May 6, 2014-a lei a ni a, kum 9 lai a tling tawh nghe nghe. Assembly-ah hian opposition party MLA-te hi MLA zawng zawng aṭanga hmun lia ṭhen hmun khat an tlin chuan recognized ppposition party an ni pha a, Leader of Opposition pawh cabinet minister rank/status pek tur a ni. Sorkar hmasaah kha chuan Pu Lalduhoma kha group leader tih a ni a, MLA zawng zawng hmun lia ṭhena hmun khat member an neih phak loh vang a ni.
Tun Assembly kal mekah MNF party-in MLA 10 an nei a, MLA 40 zinga MLA 10 chu 1/4 a tling chiah a ni. Tichuan, Leader of Opposition chu cabinet minister hamṭhatna zawng zawng, motor tiam vekin pek a lo ṭul ta a. Assembly Secretariat-in VIP car a kawl zinga mi, VIP car awm chhun Hyundai Verna kum April 3, 2009-a lei reg. no. MZ01 E-4800 pek a ni a, kum 14-a upa chu Leader of Opposition hmantir a ni. A hnu lawkah January 5, 2024 khan March 3, 2010-a lei Honda City R/No. MZ01 F-3917-in thlak sak a ni a, he car pawh hi a kum 14-na a ni.
Kan tarlan tak ang hian sorkar inrenchemna policy zulzuiin speaker te, cabinet minister tlukpui Leader of Opposition-te leh Dy. Speaker-te hian a theih chhung chu lirthei upa leh siam fo ngai an hmang hram hram a. Sorkar danah chuan lirthei LMV-te hi kum 8 a tlin tawh emaw, km 1,50,000 a tlan tawh emaw chuan off-road theih tih a ni awm e. Chutiang karah chuan kan MLA-te motor hi chu tlan reng mai an nih avangin a kum rei loh ang aiin a hlui hma bik a, workshop pawh luhpui fo a ni hlawm.
Leader of Opposition motor pawh chu tlai khat a hawn kawng, Durtlang kawng chhoah a nuar tlat ta mai a, lirthei hman rim leh hlui tawh, sorkar danah pawh a thar a thlak hun tawh a ni a. Speaker hian hetia Opposition Leader-in a motor kawla harsatna a tawk hi fel lo a ti a, rawn tur ṭul ang angte an inrawnkhawm hnuah motor indaih lohna phuhru turin motor thar lei tur thu tih tluk a ni a. Motor thar lei tur atan pawh Speaker hmasain a lo hman ṭhin ang–Mahindra XUV bawk chu tihtluk a ni a. Chutih rual chuan Speaker hmasa hman ṭhin ang Mahindra XUV 500 model a chhuah tawh loh avangin a model thar zawk Mahindra XUV 700 book a ni.
Lirthei thar a lo thlen chuan ziak loh dan deuh angin office pakhata a lu ber ta na na na chu lirthei kawl turah Speaker chu first preference pek a ni a, Speaker a nih aṭanga thla 5-na, April 16, 2024-ah chuan Mahindra XUV thar chu a kawl ve ta a. A kawl lai HONDA V-Tec reg. no. MZ 01 K-4385 chu Leader of Opposition chuan a kawl ve ta thung a ni. Hetiang hi Assembly Secretariat-in Mahindra XUV 700 a lei chhan leh a lei dan a ni a, Speaker motor thar hi duh hrim hrim vang a ni lo a, a hman theih hram hram chhung chu motor hlui a hmang a, a ṭulnain a ur thluk avangin motor thar hi lei chauh zawk a ni.
- Mahmuaka Chhakchhuak