A NUNG KA THINLUNGAH
Easter Sunday kan lo thleng dawn hnai leh ta reng mai, Pathian khawngaihna a ni! A sawi ang ngeiin, Isua chu a tho leh tak zet a (Mt. 28:6b). “Pathian biak in hi ṭhiat a, ni thum chhûnga sa leh thei ka ni,” (Mt. 26:61) a tih kha; a rinawm a ni (I Thes. 5:24). Thilsiam zawng zawngte tana beiseina nung siamtu leh neitu, kan Lalpa, Isua Krista hnenah lawmthu awm rawh se (1 Pet. 1:3).
Easter Sunday hi thilsiam zawng zawngte chhandam tura Lal Isua Krista thihna hneha a thawhlehna ni hriatrengna atana hman ṭhin a ni a. Kristiante kût, a ni leh thla pangngai reng lote zinga pakhat niin, March 22 leh April 25 inkarah a thleng ṭhin. Kum khata chhun leh zan rei zawng inchen n$ pahnih–March 21 leh September 22 tea a hmasa zawk [vernal (spring) equinox–March 21] hnua thla bial zan hmasa ber dawta Pathianni hmasa ber lak ṭhin a ni a. Chuvangin, ni bik nei lo, insawn thei a ni a, kum tinin a hun a danglam ṭhin. Good Friday leh Palm Sunday pawh hi Easter Sunday aṭanga chhût leta Zirtawpni hmasa ber leh Pathianni hmasa berte an ni zel bawk. Tin, Isua thihna, phûma a awm leh thawhlehnate hi Juda-te Kalhlên Kût hlimchhawna thleng a ni.
Thawhlehna artui chei (easter egg) ei ṭheuh ang u aw. Khawvel hmun hrang hranga Kristiante chuan arpuiin artui a awp keu a, nunna thar (artê) a lo awm ṭhin ang hian, artui hi nun thar entirnaah an ngai a. Easter Sunday tûka artui ei hi Isua thawhlehna zara nun thar kan lo nei ta tih entirna atan hman a ni ṭhin. Tin, easter egg chhut keh hi Isua thlan inhawng entirna anga ngaih a ni bawk.
Easter Sunday hi he leia Isua hun tawn ropui berte zinga mi a ni. Krismas hi thilsiamte tana lawmna ni a ni a, Isua tan erawh chuan tuarna inṭanna ni a tih theih ang. Chutiangin, Good Friday hi tuarna vàwrtàwp thlenna ni a ni leh a. Easter Sunday hi thihna hneha a thawhlehna ni a nih avangin a danglam a, engkim tana lawmna ni a tih theih hial ang. Chanchin ṭha laipui leh kan rinna siamtu a ni a, thuhril hlâwkthlak ber a ni bawk (I Kor. 15:14, 17). Tin, Krista thawhlehna hi chatuan nunna nan a ni a (Rom 6:9), thihna leh mitthi zîng ata nunna a ni. Ringtute chu kan ṭawih ral ve dawn lo, Isua a lo kal leh hunah thlan ata kan tho ang a (1 Kor. 15:20-23, 45), mitthite thawh hmahruai, Krista zarah chatuanin Pathian ramah kan chêng tawh ang (Jn. 14:1-3).
Krista’n thihna min hnehsak hi khawvel chanchin ropui ber leh lawmawm ber a ni. Tirhkohte erawh kha chuan Isua thawh leh thu hi sawi awihawm ṭul an ti ve lo va, a thawh leh thu leh ringtute chanvo hlu takte chu tuipui berah an nei mai zawk a ni. Paula chuan, “Mitthi zîng ata a thawhlehna chuan Pathian Fapa a nih nasa takin a hriattîr a,” (Rom 1:4) tiin. Petera pawhin, “Mitthi zîng ata Isua Krista thawhlehna avangin beiseina nung hmu turin min hring leh a,” (1 Pet. 1:3) a ti a; an duh tâwk dêr! Thawhlehna hretute an ni tak zet zawk si (Tirh. 2:32).
Krista thawhlehna zâra ‘beiseina nung’ hi ringtute chanvo hlu bik a ni (I Pet. 1:3). Petera chuan, “Kan Lalpa, Isua Krista, Pathian leh Pa chu fakin awm rawh se,” ti hialin fak leh chawimawi phû ber a nih thu a tarlang a. Pathian chu ringtute tan, ‘Pa’ tia koh theih khawpa hnai a nihzia a lang bawk. Tun aṭanga Krista ni thlenga ropuina tur a la ni cheu va. Kan rochan tur hi engvang maha chuai leh thei ngai tawh lo, leilung siam tirh ata kan tana buatsaih, chatuan atana Pathian Lalna ram a ni dawn a ni (Mt. 25:34; I Kor. 15:19). Mahse, Lal Isua’n, “Ka ram chu he khawvela mi hi a ni lo...” a ti a (Jn. 18:36). Hei vang hian, rorêlna nîa thiam changa kan din chhunzawm zel theihna tur leh harsatna leh tuarnate kârah pawh kan him tlat theihna turin rinnaa ding nghet a, thlamuang taka awm turin Petera chuan min fuih a; a thupui ber pawh ‘chatuan nun’ a ni reng mai (I Pet. 1:4-5). Thawhlehna hi ringtute tana huaisenna dik siamtu a ni bawk (Tirh. 2:36).
Isua thawhlehna hian taksa thawh lehna min hmuhtir a (Tirh. 1:11; Rom 8:11). Bible-ah Isua titho lehtu tih kan hmu a; hei hian Pathian chu nunna (thlarau) a nihzia a tarlang. In taksa thi thei a tinung bawk ang: Lal Isua taksa chu sual vanga thi a ni a, chu chu tinungtu thlarau chuan a kai tho va. Kan taksa, sual vanga thi tur chu, tihnun, kaihthawh a ni leh dawn tihna a ni. Tisa nun aṭanga zalenna chu a famkimin kan la chang zel dawn a: mahni duh zawnga awm theihna lam erawh chu ni lovin Pathian duh zawnga nung tura zalenna a ni a. Chu zalennaah chuan inlaichinna hnai leh nghet tak a awm a – Pathian chhungte ni tura zalenna kan ti thei ang. Hei vang hian thlarauva nungin tisa thiltihte tihlum ve tur kan ni. Mihring hlui khen beh, hnâwl leh malmâkte a ngai tihna a ni a (Rom 8:11-13), siam kan nihna Kristaah zawk chuan thil ṭha ti ṭhin tur kan ni (Eph. 2:10).
He leiah ngei pawh hian ringtute hi hnehtu ni turin min buatsaih a. Krista nun chu ṭawmpuiin, chatuan nun chu kan lo tem lawk thei (Rom 6; Gal. 1:14). Kan chak loh châng pawhin thawhlehna thiltihtheihnaah zawk chuan hnehtu kan ni zel tawh ang (2 Kor. 12:10). Hei hi hre reng ila – “Kan beiseina hi a nung a, finfiah theih loh leh thawnthu awmze nei lova innghat ni mai lovin, Krista thawh leh tak zetna zawka innghat a ni tih hi.” Chumi atana min buatsaihtu chu, zakhamna thlarau min petu, Pathian a ni a (2 Kor. 5:5), kan thlarau chunga min hriatpuitu leh tlanna ni atana min chhinchhiahtu a ni bawk (2 Kor. 1:22; Eph. 4:30).
Chatuan nun neitute-ah chuan Pathian chi nung (thu) chu a awm reng tawh avangin mahni inhriatna kan nei thei a (1 Pet. 1:23; I Jn. 5:10): tunah pawh hian Isua chu, “A nung ka thinlungah,” kan lo ti thei ta a ni. Chung mite tan chuan nun hi Krista a ni ang a, he lei taksa thihna pawh hi hlâwkna a ni tawh zawk ang (Phil. 1:21). Isua kha thiin phûm hlen a ni lo va, a tho leh a nih kha. Hetiang hian ringtute pawh hi sual thihsana mihring ṭha zawk ni turin leh Pathian chawimawi a, fel tak leh mawi taka nung chhuak turin kan tho leh ṭhin tur a ni ang. Chumiah chuan keimahnia nung Isua Krista chu khawvel hian a lo hre thei ang a; thuhril hlâwk ber rawngbawl hna kan thawk ve thei dawn a ni.
- H. Lalroluahpuia