In minister-te hrilh rawh u
Hnam dang, Mizorama office, bank, zirna leh sumdawng mi lian ho hnenah Kristian bupuiah hna thawkin an lo lut a. Eng hi nge kan rin a, hnam bâl tak ni ṭhin, ramhuai hlau reng renga awm ṭhin, tunah tihdanglamin kan awm ta mai hi, a chhan an hre lo palh ang e, tiin, min tidanglamtu Isua chanchin ṭha hrilhin, an chenna in ngeiah luhchilhin, kan theih tawkin chhandamna kawng kan hrilh ṭhin. Hetianga vak vel thin hi Synod Dialogue Team tiin hming min vuahsak a, rawngbawlna field-a luh tak tak chuan ṭhahnemngaih a na duh khawp mai.
Hetia kan len velna aṭanga kan thil tawn hi sawi chhuah loh atan chuan a uiawm em a. Kan ṭhiante’n, “Nang thu i ziak ṭhin bawk a, rawn ziak the,” tia min ngen angin, ka tui zawng tak leh ka lo au chhuahpui fo a ni bawk a, tiin, hnam dangte’n kan ram an hmuh dan hi i han sawi thar leh teh ang.
Kan thu dawnna chu bank-a thawk, Jorhat aṭanga lo kal, thla hnih vel lek Mizorama la awm a ni. Mizoram nuam a tihzia hahîpin a sawi a, a thusawi tlangpui chu hetiang hi a ni: “Mizote hi in polite ka ti, ṭawng in thiam lo nâa in zinga awm a nuam. In ram mawina mawlh mai hi, nangni chuan in en liam mai mai a, hmun dang aṭanga lo kal tan chuan hmuhnawm a tling vek asin. In kawr ruama chhûm zam var pûtte hi India ram khawiah mah hmuh tur a awm ve lo. In thing leh maute hi kawih danglam miah lo a, a nihna ang anga fan velte hi a nuam asin.
“Tourist-te’n Sikkim te, Shillong te an kal nasa tawh. Mizoram hi an la dai dar nasa ve lo. Tourist-te tlawh hmabak ram mawi tak in nei a, tourist hîp nan tihdanglam vak tum suh u. Shillong-ah pawh an thing kûngah chawlhna inte an siam a, chungte chu miin an hlimpui em em. Nangni phei chuan siam tur in ngah lutuk, in ram mawi tak hi fan theih nan, a bul hnaiah riahnate siam u la, in Mizo inthuamna (cultural dress)-te hi hire theihin dah zel u la, miin thlalakpui an chak em em dawn a ni. In hmun nuamte hi tihdanglam chiam a ngai lo, kalkawng leh riahna remchang buatsaih u la a tawk mai. Rel kawng a tlang tawh bawk si a, lo inbuatsaih sauh sauh teh u. In minister-te hnenah pawh sawi rawh u,” tiin a lo phûl hlut mai a ni.
Heng a thusawite hi thu dik tak tak a ni. Hmânah ka sawi tawh sawi nawn leh ka duh. Phai lama chengte hian kan ram leilung ang hi an hmu ngai lo. Pune-a kan awm lain outing kan nei ṭhin a; ṭum khat kan kalna chu hla tawkah hian min kalpui a, Mizoram anga tlang ram hi a lo awm ve a, eng chu min entir dawn ni maw, tia kan kal zel chuan, râl lehlama khâm râng hmuh tur hi a lo awm a, thla an lakpui sup sup ta mai a. A ho hi ka ti khawp mai a, kan ramah hetiang chu a tam lutuk, ka tihsan a. Haw lamah tlang chung zawlah min lâwnpui a, a nuam ve phian, tih tur erawh a awm tam lo. Kan haw leh mai dawn emaw ka ti a, tlai ni tla kan thlir dawn nia, an ti a. A danglam viau turah ka ngai a, kan rama ni tina kan hmuh ṭhin tho kha a lo ni. An tan chuan chungte chu hmuhnawm a lo ni zel a.
Ṭum khat chu lui luang (river)-ah min hruai a, keini North East mi tan chuan khatiang lui dung zawh turte kha chu kan ngah tehreng nen, kan tan chuan nuam tih tur awm ve vak hek lo, chakai kan khawrh ta mawlh mawh mai a, kan chakai khawrh kha mak an ti em em lehnghal. Kan lui luang ringawtte pawh hi hnam dang tan chuan kal châkawm a ni asin.
Kan hnam dang kawm thu sawi aṭang hian sawi zawm tur a tam hlein ka hria. A sawi ang hian Mizoramah rel kawng a lo lut ta si a, hnam dang tan lo luh a awl tawh dawn. Tourist tan tlawh kan awlsam ṭan ta. Kawng awlsam leh mite hîp thei tura a kawng kan lo buatsaih vat vat a ngai a ni.
KAN KAWNG MAWLH MAI HI
Kan hmun nuam neihte hi a panna kawng kan la buatsaih ṭha lo hle. Hmanah UP aṭanga lo kalte Vantawng Khawhthla enpuiin ka hruai a, a panna kawng a chhe lutuk, fûr lai phei chuan motor-a kal ngamna chi a ni lo. Tunah chuan an siam ṭha deuh tawhin ka hria, mahse, a kawng ruh a la tê lutuk. Hlimena Lalsavunga Park pawh saw, a kawng ruh a tê em em. Reiek tlang kan chhuan em em pawh hi a kawng a zîm bakah, maintain ṭhat loh a tam mai. Kawng mawlh mai hi ngai pawimawh ang u.
RIAHNA IN CHU
Ṭamdilah khian tourist-te tan private in riahna nuam tak tak an buatsaih a, khitiang khi kan hmun nuam neihna apiangah siam thei ila; sorkar ni lovin, private vekin buatsaih se, Bána Kaih hmangin sorkarin a kawng a buatsaih thei em em ang. Aizawl khawpuia riah ai chuan hmun fianriala riahte hi tunlai mite chuan nuam an tih a tling tawh zawk. Tin, Mizo thuam famkim hire tur neih nachangte chu hria ila, Mizo hnam tihlarna mai bakah, sum hmuhna remchang tak a ni bawk si.
TOURIST PACKAGE AWLSAM
Hmanah Goa kan zinin, kawng awlsam zet mai CNI kohhran an lo buatsaih a. Râlkhatah anmahni kan be fel vek mai a, rel station-ah min lo hmuak a, an hotel-ah riakin kan tlawh tur zawng zawngah min hruai vek a. Rel station-ah min thlah leh thlap a, ni khat leh zan khat atan mi pakhat tan Rs 750 chauh kan chawi. Hetiang package tlawm hi Mizoramah a awm ve em tiin Google-ah ka en chhin a, a la awm ve lo niin ka hria. A lo awm ve a nih pawhin thil hi kan ti to mah mah ṭhin. Mi hausa chauh lo pawh, mi rama zin chhuah châk an tam tawh. Rate tlawm zawnga kawng buatsaih thei kan awm chuan, internet kaltlangin inpho chhuak ila, tourist tam lehzual kan hîp thei ang.
Engpawhnise, tourist hîp nan kan hmun nuamte hi chei vak vak a ngai lo; a panna kawng te, khawsak nawmna tur in te, anmahni hruai zung zung thei tur buatsaihte hi kan lo tih ve tur chu a ni mai. Hetiang hi kan buatsaih thei a nih ngat chuan, kan zo tlang ram nuam hian tlawhtu tam tak a nei ang a, tourist aṭanga sum lut pawh a pung tulh tulh mai dawn a ni.
- Lalrinliana Colney