Written by
-Rinfela Zadeng

Thil ṭha tih

Ephesi 2:10 kan chhiar chuan, mihringte hi thil ṭha ti tura Pathian siam, a chhandam kan nih thu leh chu chu kan awmna tura Pathian buatsaih lâwk a nih thu kan hmu. Mahse, pawi ta deuh mai chu–thil ṭha kan ti lo fo hi a ni awm e.

Mi dangte ngaihsan loh

Tun hmaa kan pi leh pute rilru tak tak kha kan hre lo a, mahse, ngaihsan leh entawn nei, chumi kawng zawh tura inzirtir ngar ngar ṭhin hnam erawh kan ni. Facebook awm hnuah hian kan hnam hi kan inngaisang ta lo hle em ni aw, tih turin kan ṭawngkam leh sawi zuina hmuh tur tam tak a awm ta! Mizo lemchan/film han siam se la, a siamtu leh a changtute tana inthlahrunawm ngawih ngawih turin kan inngaihnêpsiak emaw tih turin kan sawi zui a! Khawvel huapa lemchan thiam, sum leh pai pawh tluklehdingawn chuang senga siam lemchante pawh hi a hlawhchham fo asin! Kan hnam tan thil ṭha kan ti thei lo emaw mi thil ṭha tih ṭha kan ti ve lo emaw a nih pawhin ngawi ngam khawpa mi huaisen hi kan mamawh chho ta hle mai!

Nun hahthlak

Zaithiam leh kawng hrang hranga mi hlawhtlingte lawmpui duh lo leh ngaisang duh lo lui ngar ngar, an chêt chhiatna leh an mawi lohna zawng rêng rênga hun hmang emaw tih tur khawpa mi chanchin hmelhem lai sawia buaipui tlat te hi a awm theih a. Hetiang mite tluka nun hahdam lo leh nun hahthlak hi an awm âwm lo e. Fiamthu leh thil nuihzatthlak, a tawngtu leh a tuartu tan pawha nuihpui bâwk bâwk tur thil hi chu a awm ve vek a, chutiangah chuan hlim takin i nui ang u. Mahse, mi tana zahna leh an hmuh nawna an hriat nawn duh loh tur thil phawrh chhuahsak zawnga fiamthu thawh te, chutiang châng rêng rênga camera nen inring rengte nun hi–thil ṭha ti tura buatsaih nun chu niin a lang lo.

Hetiang nun hahthlak leh châwl lo, mi dangte el leh er, deu leh dem, sawi leh sêl rêng rênga dam chhung rei lo tê han hman ral bîk hi chu a âtthlak deuh a ni tiraw? Chutiang tan chuan nun hi a hahthlak dawn em em a, vanduaithlak taka cancer natnain a la tlakbuak zui hlauh phei chuan a hrehawm dan tur chu ngaihtuah zui ngam pawh a ni lo zawk. Nang erawh chu, chutiang mi chu ni ve suh.

Ṭhalaite leh thil ṭha tih

Ṭhalaite hi kan phak tawk ṭheuha thil ṭha leh ṭangkai, kohhran, ram leh hnam, chhungkua leh mimal tan pawha thil ṭha ti tura beisei kan nih laiin, a ṭha lo lam leh a mawi lo zawk theh darh leh put darh kawnga kutzungpui hmang ṭangkai hmasa pawl kan ni ṭhin hi chu kan inhmeh lo hle. Mi beiseina leh tumruhna vaw chhe vek thei zawng te, mi tana thil tiha hmalak zel pawh nuam tawh lo rawk khawpa social media lama kan inchilh zui vak vakte hi sim ila, thil ṭha pakhat tal kan ti ve a ni mai. Dr/IAS/MCS adt kan ni vek thei lo a, kan ni vek dawn lo. Mahse, kan phak tawkah, kan ni tin nunah leh kan bula mite leh keimahni tan ngei pawh hian thil ṭha tih tur hi chu a awm reng a ni. Keini ṭhalaite hian thil ṭha kan tih tlat chuan kan nu leh pate leh kan tu leh fate chuan min entawn ngei dawn. Tun kan awm danah hian kan thlahte aṭanga chhuan lo la awm zel turte hnenah hian eng thil ṭha nge kan hnutchhiah tihte hi inzawt teh ang u.

Kan chanchin leh thil ṭha

Mi hausa ber leh mi reithei ber pawh hian thlanmual kan inṭâwm a, chapo thei tu mah kan awm lo. Kan thih ni leh a hnu lamah hian kan chanchin hi engtin nge an sawi zui ang? Kan chhungte an hmaizah vang chauhin kan chanchin hi dâwt tlem nena phuah belhin an sawi zui a ngai ang em? Thil ropui leh khawvel hriat khawpa chanchin ropui leh thil ṭha tih chu kan nei ve ngai hauh lo ang. Mahse, tute emaw talin an lo hriat emaw, Pathian emaw talin min hriatpui, keimahni ngei pawh min ti lâwm ru veng veng thei thil ṭha tihte hi kan nei ve em? Ka vanduaina chhan hi chu mi kha mi thil ṭha lo ka tih vang kha a ni tih rûk ngai khawpa thil ṭha lo ti tawh te pawh kan ni thei. Mahse, thil ṭha ti tur hian bul kan ṭan nghal thei reng a ni. Rei lo tê khawvela kan dam ve chhunga thil ṭha pakhat tal han tih ve loh ngawt chu a pamhmai mah mah a ni traw?

Rilru han tih ṭhat luih tlat te, mi han ngaihdam luih tlat te, mi thil ṭha tih han fak luih tlat te, rilru zau tak han put luih tlat te, hlim taka nuih han tum luih tlat te hi, phûr taka mi dangte tana thil ṭha lo, mahni tan pawha thil ṭha lo tih ai chuan a la hrisel zawk ta hrim hrim a ni. Sum leh pai neih loh vanga rethei, kan neih chhun kan rilru pawh la tirethei zel duh khawpa mi rethei nih hi chu i duh lo ve tak tak teh ang. Mi dangte tan ṭhil ṭha kan ti thei lo a nih pawhin thil ṭha lo hi tihsak lo tal ila, chu chu an tana thil ṭha kan tihna a ni nghal bawk ang.

Pathian kutchhuak zinga a ṭha ber–masterpiece–keini hi thil ṭha ti tura siam leh buatsaih kan ni a, chu chu kan phâk tâwk ṭheuha hlen tumin hlim takin bul i ṭan teh ang u.

- Rinfela Zadeng