Ramngaw humhalhna dan siamṭhat hi THE FOREST (CONSERVATION) AMENDMENT ACT, 2023
He dan siamṭhat, tun laia Mizorama lâr tak hi Mizo pain tapchhak zâwl aṭang pawha a lo hriat thiam mai theih turin tawitêin ka'n sawi (comment) ve ang e.
A tum ber chu, ram puma ramngaw tihpun a ni a; chu bakah, hemi rual hian Pathian duh zâwng–nungcha humhalh thlengin a huam vek a ni. Thing hmun tihpun a, boruaka mihring hîp atana ṭha lo boruaka boruak chhia (carbon) inchhêk khawl tihtlêm a, hmasawnna hna thawk chunga kum 2027-ah chuan mihring tana ṭha boruak inbûk tâwk (ecological balance) thlentir a, carbon pakhat mah awm tawh lo tur ang hiala hmalak tumna a ni bawk.
Sawrkar laipui hian ram pum tana ṭha a ngaihtuah hian ṭul a tih chuan, eng thuneihna mahina dodal theih loh turin thuneitu eng pawh–sawrkar laipui hnuaia awm zawng zawng te, state sawrkar te, union territory te leh, heng thuneitute hnuaia eng taksa pawh huam hian, a duh hlen chhuahtîr turin thu a pe thei a ni (FCAA 2023 Section 6-naah pawh hian a chiang viau mai). He dan chungchang hi a ni bik lo, ram danpui ziarâng a ni.
Chuvangin, he dan lo hâawl leh hnâwl loh hi a ni êm êm lo; The Constitutional Law han keu hian, Centre thuneihna hi a chiang viau mai. India Danpui hi a pianziaah chuan sawrkar laipui leh state hrang hrangte’n thuneihna insem a, intibuai lova mahni seh seh muala tla a, dante siam a, bung hran ṭheuh theihna danpui pian ze hrawl (federation) nei kan ni, kan tih ṭhin hi a tak takah erawh chuan sawrkar laipuiah hian thuneihna chu a luang khâwm leh si ṭhin (... but unitary in spirit) tia kan lo by-heart tluk tluk ṭhin kha a taka a lan chhuahna niah ka ngai.
Chuvangin, a thil tum thlirin sawrkar laipui hian kan ṭhat tlan nan, kan tana ṭha zawk tura a ngaihah hi chuan state-te dodal avanga thil ṭha hlentir loh phah emaw, hun rei tak emaw nghak kher lova hlen chhuah a nih theih dan hi uluk takin a ngaihtuah ṭhin a ni tihah hian chiang ila a ṭha âwm e. Awmze nei lova ramngaw tihchhiat vak vak hi a tum a ni lo tih hi ring ngam ila, he dan hi i lo lâwm (welcome) ṭheuh zawk ang u; kan tana ṭha zawk tura ngaih a ni e. A lo ṭha lo tak zet nia kan hriat chuan kan state rorel khawl hian Mizorama hun eng emaw chen/hun rei tak hman a nih loh nan (Parliament emaw Court sang ber emaw a kalh zawnga an chêt hma loh chuan), a pass leh thei tho bawk si a.
- Dr JT Vanlalngheta