BEST IAS OFFICER AWARD DAWNGTU NAGA TLANGVAL AMSTRONG PAME, A VA ROPUI TAK EM!
Distinguished IAS Officers Award 2022 lawmman dawngtu, a hming lem atan "Miracle Man" an pek hial tribal kristian tlangval ngat, Mizoten kan chhoh en bik lem loh Manipur state chhunga Naga Zeliangrong hnam zinga Zeme ṭawng hmang, chhungkaw hausa leh ropui bik lo, thingtlang Primary school zirtirtu fapa, Manipur thingtlang khawkel tak aṭanga rawn chawrchhuak chanchin ngaihnawm mai ni lo, zirlaite leh zirna kawng peng hrang hrang zawh mektute tan phurna leh chona thar siamtu a nih tak mialin i han chhui leh ang u hmiang.
Pian leh murna
Amstrong Pame hi sawi tak ang hian Manipur state-a Zeliangrong Naga hnam a ni a, Naga hnam zingah rau rau pawh a tlem pawl tak an ni a, hnam bil ṭawng (Zeme ṭawng) nei hrang an ni. A pa hming chu Haiting Pame a ni, a nu chu Ningwangle Pame a ni, unau 8 – hmeichhia 5 leh mipa 3 an ni. An khua Impa hi Tamenglong aṭanga 50 km a hla niin, kum 1989 hma lam zawng kha chuan kein ni hnih ban tawk a ni a. Electric eng an nei lo a, hmasawnnain a hnuchhawn hi a ni ber a. Chu khuaah chuan a pa chu Primary school zirtirtu pension a ni.
Impa khua hi Tousem sub division of Tamenglong district a thingtlang khua, mihring chenna in 174 a ni. Amstrong Pame hi Impa khuaah September 23, 1984 khan a lo piang a. An khua hi kum 2011 census figure in a tarlan dan chuan literacy rate 54.97% a ni (census2011.co.in).
Hetiang khawkel leh changkang lo tak aṭanga rawn piang hi ni mah se, a nu leh pate hi an fate tan zirna lama rualawt tak an ni a, Amstrong Pame u Jeremiah Pame pawh hi Delhi University hnuaiah English lecturer hna a thawk ve mek bawk a ni.
Zirna lam
Armstrong Pame hi an khuaah High school a awm loh avangin class 10 thleng chu United Builders School Tamenglong, Manipur ah harsa tak chungin a zo a. Class 12 Science chu St Edmund's College Shillong aṭangin a zo a, college hi St Stephen's college Delhi-ah kalin kum 2005 khan B. Sc (Physics) a zo a. A graduate hnu hian zir chhunzawm zel ai chuan CSE (Civil Services Examination) hmachhawn turin a insawrbing nghal a. Kum 2007 khan CSE chu a vawi khatna atan a exam a, hemi ṭum hian IRS a hmu nghal a. Indian Revenue Service ai chuan mipui rawngbawlna ṭangkai zawk tura a ngaih IAS tlin ngei chu a tum tlat a. A kum leh 2008 chuan kum 24 mi chauhin IAS chu a tling ta a. Manipur state cadre a thlang a, a beisei ang ngeiin IAS Officer nihna chu mipui rawngbawlna atan ṭangkai takin a hmang thei ta a.
IAS officer ni chung hian Transformational Leadership course Oxford University aṭangin a zo a, Harvard Kennedy School aṭangin Leadership in the 21st century Executive Education module a zo leh bawk.
"Kum 2007-a IAS exam ka zawh khan Tamenglong ah ka haw a, kan naupan laia harsatna kan tawh nasatziate hre thar leh turin thingtlang khua 31 lai ke ngatin ka fang chhuak leh vek a, heng khuate tan hian thil eng emaw tal tih ka duhna chu a zual hle a ni," a ti.
People's Road
Manipur chhung Tamenglong aṭanga Haflong kawng 100 km laia thui sorkar sum seng hauh loa Amstrong Pame tumruhna vanga laih tlang a ni a. Hemi avang hian "Miracle Man" hming lem vuahsak hial a ni.
A tirah he kawng laihna sum senso ngai (detailed estimate) siamin Govt of Manipur ah a thlen a, sum awm loh avangin a ruahmanna chu a tlang lo chiang hle mai. "Junior officer kum 30 em pawh la tling lo SDM mai ka la ni a, helai bial khuate harsatna leh tawrhna hi ka hmu chiang si a, mahnia kawng zawng turin August 2012 khan social media Facebook ah ngenna leh sawmna ka thehdarh ṭan ta a ni," a ti.
"He kawng laih bul ṭanna tur hian 'thil ṭha tih chu mahni in ngei aṭanga bul ṭan tur a ni' tih ang khan ka hlawh khawl Rs 5 lakhs chu thawhin bul ka ṭan a, ka u Delhi University a zirtirtuin Rs. 1 lakh a rawn thawh a, ka nu pawhin ka pa pension hlawh aṭangin Rs. 5,000 a rawn thawh ve nghal bawk a, chu chu kan bul ṭan dan a ni," a ti.
Zan khat chu USA aṭangin mi pakhat hian chu kawng laihna tura Facebook-a ka ngenna a lo hmu a, $2,500 min pek a tum thu a rawn sawi a, a tuk maiah New York-a Sikh mifel pakhatin $3,000 a rawn thawh tur thu min hrilh leh a, ka va han hlim tak em! Hetianga ṭanpuina kan dawn aṭang hian kan zamna rilru a bo a, kan hawikir tawh lo. Ni rei lo te chhungin Rs 40 lakhs kan hmu tling ta der mai a. Rs 40 lakhs hi 100 km-a thui kawng laihna atan a tlemzia kan ngaihtuah a, helai bial chhung contractor te chu an khawl (earth mover/JCB) a thlawna rawn thawh chhawk turin kan ngen a, an lo phal nasa mai bawk a. Bial chhung mipui lah an phur, labour hlawh atan sum sen ngai lovin a za rual rual hian ni tin lei lai tur hnatlang tha kan hmu reng ta mai a. Keimah lawm bawk, mipui lawm bawk, kan va hlim tehreng em aw," Amstrong Pame chuan a ti.
A sawi zel dan chuan hetiang hna ropui hi kan thawk thei ang tih hi ka la ringhlel fo mai a, "thil mak" hi a ni ringawt mai tih loh chu sawi tur a awm lo, hetiang hi kan ti leh thei ang em tih pawh hi ka hrethiam tawh lo, a ti.
He kawng "People's Road" hi state pathum Manipur, Nagaland leh Assam ten ṭangkai takin an chhawr a, Tamenglong–Haflong road hi a ni a, tunah chuan National Highway NH 129A ah pawm a ni tawh.
Amstrong Pame hi kum 2012 khan CNN-IBN chuan public service category ah Indian of the year ah a puang a, kum 2015 ah India ram chhunga IAS Officer ṭha ber lawmman (Award for the best IAS Officers of the country) a dawng bawk. Kumin hian India Distinguished IAS Officers Award–2022 a dawng bawk.
[ rojgarsamachar.in]
School naupang nen
Kum 2017 aṭang tawh khan Amstrong Pame hian thla tin Zirtawpni vawi 2 & 4na tlai lamah a office/in lamah school hrang hranga zirlaite chu kawmin an zirlaia an harsatna te, nih an tum te, anmahni fuih phurna thute a hrilh a, zanriah chaw a eipui ṭhin.
Mizo naupang tan
Kum 2018 MLA election khan ECI in Lunglei District Election Observer atan Amstrong Pame hi a ruat a. He hun rei lo te chhung hian Mizo naupang tan malsawmna a ni hman der nia. Lalrindika Zehtet khaw naupang kum 11 mi chhungkaw khawsak harsa tak pian tirh aṭanga hmui/dang kak (cleft palate) chu hmuin an chhungkaw dinhmun harsatnate hriain Lunglei pan ringawt pawh an tan a harsa tih a hria a. Lungleia an pafaa kalna tur a ngaihtuahsak a, Election thil ṭul a tih zawh hnuah a motor-in an pafain Imphal thleng a hruai chho a, Rims & Hospital-a zai dan tur leh thil ṭul a lo buatsaih vek a, Lalrindika hi hlawhtling taka zai a ni. Lalrindika pa hian New Indian Express zawhna chhangin, "He IAS Officer Pame chunga kan lawmzia hi ṭawngkama sawia fiah chi pawh a ni lo, Pathianin Mizoramah min ṭanpui turin a rawn tir a nih hi, engtikah mah kan theihnghilh ngai lo ang," a ti.
Award & recognition
Pame hi a service la rei loh ngaihtuahin a Award dawn te chu a hraw hlawm hle. A lianzualte chu :
1. Most Eminent IAS Officer Award 2015
2. CNN-IBN Indian of the year Award 2015 in public service category.
3. Young Global Leader of the class 2018 by World Economic Forum
4. India Distinguished IAS Officers Award 2022
Talk show Aaj Ki Raat Hai Zindagi–Amitabh Bachchan buatsaih Star plus TV in an tihchhuah 9th episode ah a changtupa (hero) turin kum 2015 khan an sawm a, hemi ṭum hian Bollywood Actor Bosman Irani nen thiam takin 'Give me something sunshine' hla an sa dun nghe nghe.
Career
Manipur cadre IAS Officers a nih avangin a hun tam ber Manipur state ah a hmang a, Sub Divisional magistrate, Deputy commissioner, Special Secretary, Director–Youth Affairs & Sports hnate a chelh tawh.
Tunah hian Govt of India Information & Broadcasting Ministry hnuaiah Deputy Secretary hna chelhin a awm mek a ni.
Yini Evelyn nen December 16, 2017 khan an innei a, fa pawh an nei tawh.
HEI TE HI
Mizoram ṭhalaite hi mi hlawhtling leh tumruh te chanchin pawh hian min bengharh zo ta meuh lo hlawm hian mang chu a ti-ang ta hle mai.
Source :
rojgarsamachar.in
thebetterindia.com
Deccan Herald
Deccan Chronicle
- Huna Kawlvawm